Beveiligingsexpert Bruce Schneier beschrijft in zijn RSA-presentatie de huidige staat van het web en hij blikt vooruit op ontwrichtende technologie als 3D-printen. "Nu maakt de filmindustrie zich zorgen over gepirateerde films, maar over een paar jaar printen mensen hun Nike's en Barbie-poppen thuis. Wat doet dat met de producerende sector?" In een zijpad van zijn relaas mijmert de tech-icoon over het einde van onze soort door technologische innovatie.

Nu al repressie - en straks?

Schneier staat nu niet bepaald bekend als luddiet, maar stelt wel de vragen die je vaak van technofoben hoort. En dat zijn interessante vragen die met de voortschrijdende technologie op den duur relevant worden. Hij noemt als voorbeeld de onvermijdelijke komst van de bioprinter. "Wat als we straks thuis een virus kunnen printen? Over tien jaar, of honderd? Het hoeft niet binnenkort te zijn, maar het gáát een keer gebeuren."

Hij komt met deze overpeinzingen naar aanleiding van de rationele overwegingen om de NSA ruim baan te geven met online spionage. De redenering daarbij is dat terrorisme zo slecht is dat de overheid daarom iedereen moet onderdrukken om het volk te beschermen tegen een handvol mensen. "Hoe kleiner die groep potentiële slechteriken wordt, hoe repressiever de maatregelen voor de hele groep worden."

Eén gebruiker vernietigt wereld

Wat hem brengt tot de vraag: wat als het gaat om één persoon? "Wat als we een technologie ontwikkelen waarbij één persoon op 'DROP SOORT' kan klikken? Ik maak me geen zorgen om miljarden mensen die dat niet zullen doen; ik maak me zorgen om, als we het over kansverdeling hebben, die ene vijf sigma-figuur. Wat als er één gebruiker ter wereld hoeft zijn die het voor ons allemaal kan verpesten?"

Bestaande mensheidvernietigende technologie, neem nucleaire wapens, zijn alleen voorbehouden aan groepen met enorme resources, zoals overheden. Maar dat wordt anders met de voortschrijdende democratisering van technologie en potentieel catastrofale mogelijkheden die voor elke eindgebruiker beschikbaar komen, waarschuwt Schneier.

"Hebben we daarom nog nooit buitenaards leven ontdekt?" Een theorie is namelijk dat als een soort voldoende technologisch geavanceerd raakt, het onvermijdelijk is dat het zichzelf vernietigt. "Ik denk dan meteen aan de Borg. Die lossen dit probleem effectief op: ze verwijderen die vijf sigma-figuur door iedereen gelijk aan elkaar te maken."

Grens van technologie

Nu slaan we door naar sciencefiction, dus even terug naar het hier en nu. Schneier vergelijkt het scenario van de ene psychopaat in de toekomst met de huidige overheidsspionage: Een heleboel monitoring voorkomt niet dat één gestoorde gek een schietpartij veroorzaakt. We hebben nu al heel repressieve maatregelen - neem als voorbeeld maar gezamenlijke overheden die het na de Charlie Hebdo-aanslagen, paradoxaal genoeg, vonden dat het maar eens afgelopen moest zijn met vrijheid - en die worden alleen maar sterker naarmate de groep die eigenlijk gemonitord moet worden kleiner wordt en verdwijnt in de massa.

Dus wat als het één persoon is die we tegen willen houden. Kan dat überhaupt? Kunnen we voorkomen dat zo'n elbola-producerende bioprinter uit de handen van gekken blijft? Is dat de grens van technologische innovatie, vraagt Schneier zich af. "Ik zie mensen me vragend aankijken, maar ik heb de antwoorden niet", houdt hij het publiek voor. "Ik vind het alleen interessante vragen."